Czy wiesz, że odpowiednia dieta Twojego czworonoga to jeden z najważniejszych elementów opieki nad zwierzęciem? Układ pokarmowy psa różni się od ludzkiego i potrzebuje innych składników, by prawidłowo funkcjonować. Sprawdź, jak karmić zwierzaka, by cieszył się dobrym samopoczuciem i zdrowiem.
Podstawowe zasady żywienia psów
Psy to względni mięsożercy. Jako źródło energii ich organizm najlepiej wykorzystuje białko i tłuszcz pochodzenia zwierzęcego. Choć potrafią też trawić część składników roślinnych. Oznacza to, że karma dla psa powinna bazować głównie na mięsie i produktach zwierzęcych. Warzywa, owoce czy zboża pełnią rolę uzupełniającą w diecie. Niezbędne składniki dla Twojego pupila to wysokiej jakości białko, odpowiednia ilość tłuszczu i węglowodanów, witaminy, minerały oraz oczywiście woda, bez której żaden układ pokarmowy nie funkcjonuje prawidłowo.
Sucha karma, mokra karma i inne modele żywienia
Najpopularniejszym wyborem opiekunów są gotowe karmy – zarówno karma sucha, jak i mokra karma przeznaczone dla psów dorosłych, szczeniąt i psich seniorów. Dobra sucha karma dla czworonoga cechuje się:
- wysoką gęstością energetyczną (ma dużo kalorii w stosunkowo małej porcji),
- wygodą porcjowania i przechowywania,
- kompletnym składem dopasowanym do żywieniowych potrzeb psa.
Karma mokra dla psów zawiera więcej wody i jest zazwyczaj bardziej aromatyczna niż sucha. Lepiej sprawdza się u wybrednych psów oraz tych, które piją mało wody, wspierając jednocześnie układ pokarmowy dzięki większej wilgotności posiłku.
Poza karmami gotowymi niektórzy opiekunowie decydują się żywić psa dietą gotowaną lub BARF, czyli surowym mięsem z dodatkiem odpowiednio dobranych składników roślinnych. Takie odżywianie psa wymaga jednak dużej wiedzy, by w porcji pojawiły się wszystkie niezbędne składniki oraz by ilość karmy i proporcje były dopasowane do indywidualnych potrzeb konkretnego psa. Wiele osób wybiera też model mieszany, łącząc gotowe karmy z domowymi dodatkami. Taki sposób żywienia również wymaga znajomości psich potrzeb, by nie zaburzyć bilansu pokarmowego całej diety.
Pobierz e-book i dowiedz się więcej o żywieniu psów
Wiek, rasa i aktywność – jak dobrać karmę?
Zasady żywienia psa zmieniają się wraz z wiekiem. Szczeniak potrzebuje innej karmy niż dorosły pies czy psi senior. Karma powinna być więc dobrana tak, by wspierać zdrowie czworonoga na każdym etapie życia. Młode psiaki wymagają większej ilości energii i budulca w porcji, dlatego ich dieta musi być szczególnie bogata w białko, tłuszcz i minerały wspierające intensywny rozwój układu kostnego oraz całego organizmu psa. Z kolei psa dorosłego należy karmić tak, by utrzymać prawidłowy stan masy ciała, kondycję i odporność. Starszego psa oraz czworonoga w podeszłym wieku wspiera się karmą o mniejszej kaloryczności, za to z dodatkami chroniącymi stawy i narządy wewnętrzne.
Istotna jest również wielkość i rasa psa. Małe psy mają szybszy metabolizm i często korzystają z bardziej energetycznej karmy. Psów dużych ras nie należy przekarmiać, by nie przeciążać stawów i nie zwiększać ryzyka skrętu żołądka. W przypadku psów ras dużych szczególnie ważne jest, by ilość karmy dzielić na kilka posiłków dziennie oraz by nie podawać posiłku bezpośrednio przed intensywnym wysiłkiem fizycznym. Producent karmy zazwyczaj zamieszcza na opakowaniu orientacyjne schematy dotyczące żywienia psa – dla jakich ras przeznaczona jest karma, jaką ilość należy podawać i jak często w ciągu dnia karmić pupila.
Ile posiłków dziennie i w jakich porach karmić psa?
Na prawidłowe żywienie psa składa się nie tylko rodzaj karmy, ale również odpowiednie podawanie porcji i częstotliwość karmienia psa. Szczenięta zwykle powinny otrzymywać 3–4 mniejsze posiłki dziennie. Natomiast dorosłe psy dobrze funkcjonują przy 2 głównych posiłkach dziennie serwowanych o stałych porach. Psi seniorzy i psy z problemami zdrowotnymi układu pokarmowego często lepiej znoszą kilka mniejszych posiłków na dobę, co odciąża przewód pokarmowy i pozwala lepiej kontrolować ilość spożywanej karmy.
Częstotliwość karmienia psa ma szczególne znaczenie w przypadku psów ras dużych i olbrzymich. Jedna bardzo duża porcja może zwiększać ryzyko skrętu żołądka. By żywić psa bezpiecznie, warto podzielić dzienną porcję na 2 lub 3 części i unikać aktywności fizycznej tuż po posiłku dla psa, szczególnie jeśli podajemy karmę dla psów dorosłych o wysokiej kaloryczności. Zawsze należy karmić pupila zgodnie z zaleceniami producenta karmy, a w razie wątpliwości skonsultować dawkowanie z lekarzem weterynarii.
Najczęstsze błędy w odżywianiu psa
Jednym z typowych błędów jest podawanie psu resztek ze stołu – ludzka dieta bywa zbyt słona, tłusta, przyprawiona, a niektóre składniki są wręcz toksyczne dla psów. Równie niebezpieczne jest przekarmianie psa przysmakami, co zaburza bilans kaloryczny i może prowadzić do otyłości, chorób stawów i problemów z układem pokarmowym. Kolejnym problemem jest brak regularnej kontroli masy ciała oraz dowolne zmienianie rodzaju karmy bez zachowania zasad dotyczących żywienia psa, co może skutkować biegunką, wymiotami lub długofalowymi niedoborami.
Wielu opiekunów ignoruje informacje, które producent karmy umieszcza na etykiecie, dotyczące przechowywania karm suchych i karm mokrych, dawkowaniu oraz przeznaczeniu karm gotowych. Gotowe karmy pełnoporcjowe zawierają wszystkie niezbędne składniki dla psa i mogą stanowić jedyne źródło pożywienia, pod warunkiem stosowania się do zaleceń na opakowaniu. W przypadku psów z problemami zdrowotnymi lub ze szczególnymi wymaganiami zawsze należy karmić psa zgodnie z zaleceniami lekarza weterynarii i unikać samodzielnych eksperymentów dietetycznych.
Jak wybierać karmę i czytać etykietę?
- Dobra karma powinna w pierwszej kolejności dostarczać wartościowego białka zwierzęcego uzupełnionego o zdrowe tłuszcze.
- Ilość węglowodanów powinna być przemyślana, z dodatkiem błonnika wspierającego układ pokarmowy.
- Na etykiecie sprawdź, czy jest to gotowa pełnoporcjowa karma, czy tylko karma uzupełniająca.
- Zwróć uwagę, dla jakiego wieku psa jest przeznaczona: czy to karmy dla szczeniąt, karma dla psów dorosłych czy formuła dla psa seniora.
- Ważne są dodatki funkcjonalne, takie jak składniki wspierające stawy, skórę, odporność lub zdrowie psa z konkretnymi problemami zdrowotnymi.
Wybierając rodzaj karmy, zwracaj uwagę na:
- przejrzystość składu,
- informacje dotyczące żywienia psa (dawki dzienne, ilość karmy na kilogram masy ciała),
- sposób podawania i przechowywania.
Karm suchych nie należy przechowywać w otwartym worku w nasłonecznionym miejscu. Najlepiej trzymać je w misce lub pojemniku na karmę, w suchym i zacienionym otoczeniu. Karm mokrych po otwarciu nie powinno się trzymać poza lodówką, ponieważ obniża to jakość pożywienia psa i może zaszkodzić jego układowi pokarmowemu.
Jaka dieta dla psa jest najlepsza? Co trzeba wziąć pod uwagę, decydując się na konkretny sposób żywienia? To, co trzeba uwzględnić:
- wiek psa,
- masę ciała,
- aktywność fizyczną,
- ewentualne choroby i indywidualne potrzeby zwierzęcia.
Przysmaki, suplementy i codzienna praktyka
Przysmaki są cennym narzędziem treningowym, ale ich nadmiar zaburza prawidłowe żywienie psa i zwiększa ogólną ilość kalorii. Dlatego powinny stanowić maksymalnie niewielki procent dziennego pożywienia. Warto wliczać je w ilość karmy podawanej danego dnia, by nie przekroczyć zapotrzebowania energetycznego i nie obciążać układu pokarmowego. Suplementy z kolei powinno się stosować jedynie wtedy, gdy wynika to z zaleceń lekarza weterynarii – dotyczy to zwłaszcza psów starszych, dużych psów z problemami stawowymi czy psów z przewlekłymi chorobami.
Na co dzień najlepiej karmić psa zgodnie z prostymi zasadami: wybierać karmy dopasowane do wieku i wielkości, dbać o stałe pory posiłku dla psa, kontrolować masę ciała i regularnie obserwować samopoczucie psa. W razie zmiany karm gotowych trzeba robić to stopniowo, mieszając dotychczasową karmę z nową przez kilka dni, by układ pokarmowy miał czas przyzwyczaić się do nowych składników. Świadome podejście do żywieniowych potrzeb czworonoga, sięganie po gotowe karmy wysokiej jakości i współpraca z lekarzem weterynarii sprawiają, że czworonóg cieszy się dobrym zdrowiem i komfortem życia przez długie lata.
Autor: Marta Zych
