Co można zrobić w blenderze kielichowym?

Kobieta przygotowująca zielone smoothie w blenderze stojącym
Potrawy z blendera to pyszna skarbnica dobroczynnych składników odżywczych

Chcesz wprowadzić więcej warzyw i owoców do swojej diety? Blender kielichowy to idealne narzędzie do przygotowywania zdrowych i pożywnych posiłków zawierających te wartościowe składniki. Dzięki niemu szybko i łatwo przygotujesz koktajle, zupy, sosy, a nawet desery.

  1. Proste przepisy na dania z blendera kielichowego

  2. Przepisy na zdrowe koktajle i smoothies z blendera kielichowego

  3. Obiad z blendera – przepisy na zupy kremy

  4. Smakowite dodatki w kilka chwil – przepisy na sosy i dipy z blendera kielichowego

  5. Ekspresowe desery – przepisy na blender kielichowy

  6. Porady dotyczące korzystania z blendera kielichowego

  7. Triki na idealną konsystencję dań z blendera

Proste przepisy na dania z blendera kielichowego

Szukasz prostych przepisów z blendera, które ułatwią Ci codzienne gotowanie? Blender kielichowy to wszechstronne urządzenie kuchenne, które pozwala na ekspresowe przygotowanie smacznych i zdrowych potraw. Możesz nim zmiksować składniki na zupy krem, smoothie lub sosy czy dipy. Wystarczy kilka prostych składników, odrobina kreatywności i krótka chwila, aby stworzyć dania pełne smaku i wartości odżywczych. Niżej znajdziesz kilka łatwych przepisów z blendera kielichowego, które możesz wprowadzić do swojej diety.

Mężczyzna przygotowuje koktajl owocowy w blenderze kielichowym
Blender kielichowy ułatwia przygotowywanie pożywnych koktajli

Blender kielichowy – co można w nim robić?

Być może w Twojej kuchni stoi już blender kielichowy i doskonale wiesz, jak wszechstronne i przydatne jest to urządzenie. Pozwala szybko przygotować zdrowe, smaczne potrawy i bez trudu uzyskać idealnie gładką konsystencję, nawet przy większych porcjach. Jeśli chcesz w pełni wykorzystać jego możliwości, koniecznie wypróbuj nasze przepisy na pyszne desery i przekąski. Co można zrobić w blenderze? Praktycznie każdy typ posiłku – od śniadania po deser!

Przy pomocy blendera w kilka minut wyczarujesz:

Smoothie i smoothie bowl – wrzuć ulubione owoce, dodaj jogurt lub mleko roślinne, a blender w kilka sekund stworzy kremowy napój lub gęstą bazę do „zdrowej miski” z dodatkami.

Zupy krem – zblendowanie gorących składników w szklanym kielichowym blenderze to idealny sposób na szybki obiad. Zupa z dyni, brokułów czy cukinii jest idealnie aksamitna i pełna smaku.

Pasty do smarowania i dodatki do makaronu – hummus, pasta z pieczonych warzyw, guacamole czy pesto są niezwykle łatwe do przygotowania w blenderze. Wystarczy kilka składników i jedwabiście gładka pasta bez grudek gotowa!

Koktajle proteinowe – idealne dla osób aktywnych. Wrzuć białko w proszku, owoce, garść orzechów i płyn (np. mleko migdałowe), a blender kielichowy szybko stworzy pożywny napój.

Lody owocowe – mrożone banany lub inne owoce, odrobina mleka i kilka sekund blendowania – możesz od razu zjeść pyszne i zdrowe lody!

Przeczytaj też:

Blender ręczny, kielichowy czy robot kuchenny – co wybrać?

Przepisy na zdrowe koktajle i smoothies z blendera kielichowego

Przepisy z użyciem blendera kielichowego nie są trudne – oto kilka pomysłów na zdrowe smoothie i koktajle, które można łatwo przygotować w blenderze kielichowym.

Infografika prezentująca składniki do smoothie i koktajli, które można przygotować w blenderze kielichowym
Składniki do smoothie i koktajli – zobacz, jak skomponować idealny koktajl owocowy

Smoothie ze szpinakiem i bananem

Szpinak to cenny element diety, często jednak wzbudza niechęć, zwłaszcza wśród dzieci. Mamy dobrą wiadomość: szpinak może być pyszny! Najlepszym tego przykładem są koktajle, w których jednym ze składników są właśnie świeże liście szpinaku. Zawierają one witaminy: C, A, K, E, a ponadto sporo mikroelementów i przeciwutleniaczy. Co można zrobić w blenderze kielichowym, by przemycić do diety nieco więcej szpinaku? Odpowiednio skomponowane smoothie!

Smoothie bananowo-szpinakowe

To smoothie będzie intrygująco zielone, ale smak szpinaku będzie niewyczuwalny. Spróbuj!

  • Składniki: 1 garść świeżego szpinaku, 1 dojrzały banan, 1 jabłko, 2 łyżki płatków owsianych, 1 szklanka mleka lub jogurtu naturalnego, 1 łyżka siemienia lnianego lub nasion chia, sok z połowy cytryny.
  • Przygotowanie: umyj i osusz szpinak oraz owoce. Pokrój banana i jabłko na mniejsze kawałki. Umieść wszystkie składniki w blenderze i miksuj aż do uzyskania gładkiej konsystencji.

Smoothie z buraka i ananasa

Przepisy z blendera kielichowego mogą być zaskakujące pod względem smakowych połączeń, ale naprawdę warto je wypróbować – szczególnie smoothie z burakiem i ananasem.

  • Składniki: 1 średni burak, 1/3 świeżego ananasa, 1 banan, kawałek imbiru (2 cm), sok z pomarańczy, sok z połowy cytryny, szklanka zimnej wody.
  • Przygotowanie: obierz buraka i pokrój go na kawałki. Dodaj do blendera ananasa, banana, imbir oraz soki. Wlej wodę i zmiksuj na gładkie smoothie.

Smoothie z mango

Owocowe przepisy do blendera kielichowego nie muszą bazować wyłącznie na bananach lub truskawkach. W tym wypadku to mango odgrywa główną rolę.

  • Składniki: 1 dojrzałe mango lub opakowanie pulpy z mango, pół szklanki napoju kokosowego lub jogurtu, pół łyżeczki cynamonu, sok z połowy cytryny.
  • Przygotowanie: umieść wszystkie składniki w kielichu blendera. Miksuj na wysokich obrotach aż do uzyskania jednolitej konsystencji.

Koktajl truskawkowy z płatkami owsianymi

Truskawki to już klasyka koktajli owocowych. Świetnie komponują się z jogurtową bazą i bananami.

  • Składniki: 1 szklanka truskawek (świeżych lub mrożonych), 1 banan, 1/2 szklanki płatków owsianych, 200 g jogurtu naturalnego, 200 ml mleka, 1 łyżka miodu lub syropu klonowego.
  • Przygotowanie: płatki owsiane zalej wrzątkiem i odstaw na około 10 minut do napęcznienia. W blenderze umieść namoczone płatki, mleko, banana, truskawki, jogurt i miód. Miksuj do uzyskania aksamitnej konsystencji. Koktajl podawaj schłodzony, udekorowany listkami mięty.

Koktajl z malinami

Wyraziste słodko-kwaskowate maliny to ciekawa alternatywa dla truskawek w smoothie. Sprawdź, jak smakują w połączeniu z bananem.

  • Składniki: 1 szklanka malin (świeżych lub mrożonych), 1 banan, 200 g jogurtu naturalnego, 1 łyżka miodu, 1/2 szklanki wody lub mleka.
  • Przygotowanie: umieść maliny, banana, jogurt, miód i wodę lub mleko w blenderze. Miksuj do uzyskania gładkiej konsystencji. Podawaj koktajl od razu, udekorowany świeżymi malinami.

Smoothie bowl z owocami i orzechami z blendera kielichowego

Rozpocznij dzień kolorowo i zdrowo dzięki smoothie bowl z owocami i orzechami. Kremowa baza z owoców w połączeniu z chrupiącymi orzechami i soczystymi dodatkami tworzy harmonijną kompozycję smaków i tekstur. Każda łyżka to dawka energii, witamin i naturalnej słodyczy. Idealne na śniadanie, jako pyszny deser lub lekka przekąska, która nie tylko zaspokaja głód, ale też zachwyca apetyczną formą.

  • Składniki: 1 dojrzały banan (zamrożony dla lepszej konsystencji), 150 g mrożonych truskawek lub malin, 150 ml mleka roślinnego (np. migdałowego), 1 łyżka nasion chia, 1 łyżeczka masła orzechowego (opcjonalnie).
  • Dodatki (do dekoracji): garść granoli, plasterki banana, kilka świeżych owoców (np. borówek), posiekane orzechy włoskie, wiórki kokosowe.
  • Przygotowanie: do blendera kielichowego wrzuć zamrożone owoce, banana, mleko roślinne, masło orzechowe i nasiona chia. Całość zmiksuj aż do uzyskania gładkiej, gęstej konsystencji. Jeśli masa jest zbyt gęsta, dodaj odrobinę mleka. Przełóż smoothie do miski. Udekoruj granolą, plasterkami banana, owocami i posiekanymi orzechami. Podawaj od razu jako sycące i zdrowe śniadanie lub przekąskę na podwieczorek.

Do przygotowania tych prostych przekąsek możesz wykorzystać również blender ręczny, który sprawdzi się do przygotowania szybkich dań.

Zobacz więcej przepisów na zdrowe i orzeźwiające koktajle

Obiad z blendera – przepisy na zupy kremy

Zupa krem z zielonych warzyw - odkryj przepisy na dania z blendera kielichowego
Co można zrobić w blenderze kielichowym? Na przykład wykwintną zupę krem bogatą w witaminy

Zupy krem z blendera kielichowego to doskonały sposób na szybkie i smaczny obiad. Dzięki temu wszechstronnemu urządzeniu możesz w kilka chwil przygotować zupę z ulubionych warzyw, a jej gładka konsystencja sprawi, że każdy posiłek będzie prawdziwą ucztą dla zmysłów. Odkryj nasze propozycje smakowe i proste przepisy z blendera na zupy kremy, które można zrobić w blenderze kielichowym.

Zupa krem z pomidorów

  • Składniki: 700 g świeżych pomidorów ze skórką, 100 g surowego kalafiora, 40 g orzechów nerkowca, 3 łyżki oliwy z oliwek, 3 łyżki drożdży nieaktywnych, 2–3 ząbki czosnku, 2 liście świeżej bazylii, sól, pieprz, odrobina chili.
  • Przygotowanie: umieść wszystkie składniki w kielichu blendera. Ustaw program Zupa lub blenduj przez około 3 minuty, aż zupa będzie gorąca i uzyska kremową konsystencję. Podawaj od razu, dekorując świeżą bazylią lub prażonymi pestkami.

Zupa krem z brokułów

  • Składniki: 500 g brokułów (świeżych lub mrożonych), 1 cebula, 2 ząbki czosnku, 750 ml bulionu warzywnego, 100 ml śmietanki, sól, pieprz, 2 łyżki oliwy z oliwek.
  • Przygotowanie: na oliwie zeszklij pokrojoną cebulę oraz posiekany czosnek. Dodaj brokuły i bulion, gotuj przez około 15 minut, aż warzywa będą miękkie. Zblenduj całość na gładką masę. Dodaj śmietankę, dopraw solą i pieprzem.

Zupa krem z dyni

  • Składniki: 1 kg dyni (np. hokkaido), 1 cebula, 2 ząbki czosnku, 750 ml bulionu warzywnego lub wody, 200 ml mleka kokosowego, sól, pieprz, gałka muszkatołowa, 2 łyżki oliwy z oliwek.
  • Przygotowanie: pokrój dynię na kawałki i upiecz w piekarniku lub ugotuj do miękkości. Na oliwie zeszklij cebulę i czosnek. Połącz wszystkie składniki w blenderze, dodaj przyprawy i zblenduj na gładką masę.

Zupa krem z marchewki i imbiru

  • Składniki: 500 g marchewki, 1 cebula, 1 kawałek świeżego imbiru (około 3 cm), 750 ml bulionu warzywnego, sól, pieprz, 2 łyżki oliwy z oliwek
  • Przygotowanie: pokrój marchewkę i cebulę, a imbir obierz i podziel na mniejsze kawałki. Na oliwie zeszklij cebulę, następnie dodaj marchewkę i imbir, a po chwili zalej wszystko bulionem. Gotuj przez około 20 minut, aż marchewka będzie miękka. Zblenduj na gładką masę.

Zupa krem z cukinii

  • Składniki: 500 g cukinii, 1 cebula, 2 ząbki czosnku, 750 ml bulionu warzywnego, sól, pieprz, 100 ml śmietanki.
  • Przygotowanie: cebulę i czosnek zeszklij na oliwie. Pokrojoną cukinię dodaj do garnka i smaż przez kilka minut. Zalej bulionem i gotuj przez około 15 minut. Blenduj do uzyskania kremowej konsystencji.

Smakowite dodatki w kilka chwil – przepisy na sosy i dipy z blendera kielichowego

Co wrzucić do blendera kielichowego, aby powstał pyszny sos lub dip? Oto kilka inspirujących pomysłów na proste sosy do zrobienia w blenderze kielichowym. Nie musisz brudzić innych urządzeń, wystarczy, że zmiksujesz składniki i sos do makaronu lub dip do nachosów gotowy!

Sos czosnkowy

Sos czosnkowy udekorowany koperkiem i oliwą w miseczce na drewnianej desce
Sos czosnkowy to ulubiony dodatek do wielu potraw i przekąsek
  • Składniki: 200 g jogurtu naturalnego, 2 ząbki czosnku, 1 łyżka soku z cytryny, sól, pieprz, 1 łyżka oliwy z oliwek.
  • Przygotowanie: włóż jogurt, czosnek, sok z cytryny oraz oliwę do kielicha blendera. Blenduj przez około 1–2 minuty, aż składniki się połączą. Dopraw solą i pieprzem.

Pesto bazyliowe

Zielone pesto w szklanym słoiczku, dookoła rozłożone półprodukty takie jak bazylia, ser, czosnek, orzechy
Pesto można przygotować z różnych ciekawych półproduktów – nie tylko z bazylii!
  • Składniki: 50 g świeżej bazylii, 40 g orzeszków piniowych (lub włoskich), 50 g startego parmezanu, 100 ml oliwy z oliwek, 1 ząbek czosnku, sól.
  • Przygotowanie: umieść bazylię, orzeszki piniowe, parmezan i czosnek w blenderze. Wlej oliwę z oliwek i blenduj, aż uzyskasz gładką konsystencję. Dopraw solą.

Sos tzatziki

  • Składniki: 250 g jogurtu greckiego, 1 ogórek, 2 ząbki czosnku, 1 łyżka soku z cytryny, sól, pieprz, świeża mięta lub koperek.
  • Przygotowanie: ogórek obierz i zetrzyj na tarce, a następnie odsącz nadmiar wody. Włóż jogurt, ogórek, czosnek oraz sok z cytryny do blendera. Blenduj przez około minutę, aż składniki się połączą. Dopraw solą i pieprzem.

Sos cebulowy

  • Składniki: 2 cebule (pokrojone w kostkę), 30 g masła, 200 ml bulionu warzywnego, sól, pieprz.
  • Przygotowanie: na patelni rozgrzej masło i zeszklij cebulę. Dodaj bulion i gotuj przez kilka minut. Po lekkim przestudzeniu przelej całość do blendera i zmiksuj na gładki sos.

Hummus

Hummus w miseczce z przysmakami takimi jak marchewka, ogórek, papryka i pita
Hummus z chrupiącymi warzywami to doskonały pomysł na zimną przekąskę na wieczór ze znajomymi
  • Składniki: 400 g ciecierzycy z puszki lub ugotowanej, 2 łyżki tahini, sok z 1 cytryny, 2 ząbki czosnku, 3 łyżki oliwy z oliwek, sól, woda.
  • Przygotowanie: włóż wszystkie składniki do kielicha blendera. Blenduj na gładką masę, dodając wodę stopniowo, aż do uzyskania pożądanej konsystencji. Dopraw solą.

Do przygotowania dodatków możesz użyć mniejszego blendera, który jest świetnym rozwiązaniem do zabrania przekąski w podróż.

Ekspresowe desery – przepisy na blender kielichowy

Masz blender kielichowy, ale brakuje Ci pomysłów na słodkości, które możesz w nim zrobić? Oto 5 sprawdzonych przepisów na zdrowe desery z wykorzystaniem blendera, które zachwycają smakiem i prostotą wykonania. Od kremowych smoothie bowl po aksamitne musy i domowe lody – wypróbuj nasze inspiracje i przekonaj się, jak wiele możliwości kryje Twoje kuchenne urządzenie.

Kobieta obsługuje blender kielichowy
Blender kielichowy pozwala szybko przygotować lekkie desery dla lepszego samopoczucia i urody

Jeśli chodzi o desery, wypróbuj nie tylko przepisy na koktajle z blendera kielichowego – urządzenie to stwarza o wiele większe możliwości. Z jego pomocą przygotujesz lody, musy i różnego typu kremy na słodko.

Chia pudding z musem malinowym z blendera kielichowego

Lekki, a jednocześnie wyjątkowo sycący chia pudding z musem malinowym to idealne połączenie delikatnej kremowej struktury z wyrazistym, owocowym smakiem. Nasiona chia bogate w błonnik, magnez i fosfor w połączeniu z mlekiem tworzą aksamitną konsystencję. Intensywnie czerwony mus malinowy nadaje temu deserowi orzeźwiający charakter. Pudding doskonale się sprawdza jako zdrowy deser, podwieczorek lub śniadanie na słodko. Spróbuj raz, a na stałe zagości w Twoim menu!

  • Składniki: 3 łyżki nasion chia, 200 ml mleka kokosowego (lub innego roślinnego), 1 łyżka syropu klonowego, 150 g malin (świeżych lub mrożonych), 1 łyżka soku z cytryny.
  • Przygotowanie: nasiona chia wymieszaj z mlekiem kokosowym i syropem klonowym. Odstaw na 1 godzinę do lodówki, aby masa zgęstniała. Maliny zblenduj z sokiem z cytryny na gładki mus. Przełóż pudding do szklanek, a na wierzch wylej mus malinowy. Deser podawaj schłodzony, przybrany listkiem mięty.

Lody bananowe z masłem orzechowym z blendera kielichowego

Lody do przygotowania w blenderze kielichowym
Domowe lody to nie tylko nieograniczona możliwość smakowa, ale też możliwość kontroli składników – unikamy sztucznych dodatków

Masz ochotę na coś słodkiego, a jednocześnie zdrowego? Wypróbuj nasz prosty przepis na domowe lody bananowe z masłem orzechowym! Bez dodatku cukru, za to pełne naturalnej słodyczy i aksamitnej konsystencji. Banany nadają deserowi przyjemną lekkość, a masło orzechowe zapewnia wyrazisty smak i orzechową nutę. To idealny pomysł na letnie popołudnie jako przekąska po treningu albo po prostu wtedy, gdy masz ochotę na coś pysznego.

  • Składniki: 3 dojrzałe banany (pokrojone i zamrożone), 2 łyżki masła orzechowego, 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego.
  • Przygotowanie: zamrożone banany wrzuć do blendera kielichowego. Dodaj masło orzechowe i ekstrakt waniliowy. Blenduj na wysokich obrotach, aż masa będzie gładka i kremowa (może wymagać zatrzymania blendera i przemieszania). Przełóż masę do pojemnika i wstaw do zamrażarki na 1–2 godziny. Podawaj z dodatkiem orzechów lub czekolady.

Lody bananowe z malinami

Kolejny słodki przepis z wykorzystaniem blendera kielichowego. Lody z owoców to prosty i szybki deser, a te z bananem i malinami to nasz ulubieniec!

  • Składniki: 2 banany (pokrojone w talarki i zamrożone), 1/2 szklanki mrożonych malin, 3 łyżki śmietanki 30%, cukier puder lub miód.
  • Przygotowanie: umieść zamrożone kawałki banana w kielichu blendera. Blenduj, aż banany zaczną przypominać konsystencją lody. Dodaj mrożone maliny oraz śmietankę i miksuj do uzyskania jednolitej masy. Jeśli chcesz, aby lody były bardziej zmrożone, przełóż je do pojemnika i wstaw na chwilę do zamrażarki.

Mus jabłkowy z cynamonem

  • Składniki: mus jabłkowy (domowy lub kupiony w sklepie), 100 g skyru lub jogurtu islandzkiego, 25 g jogurtu naturalnego, 1/4 banana, 2 łyżki syropu z agawy lub innego słodzika, 20 g herbatników Petit Beurre, garść płatków migdałowych, szczypta cynamonu.
  • Przygotowanie: w kielichu blendera połącz mus jabłkowy, skyr, jogurt naturalny, banana oraz syrop z agawy. Blenduj do uzyskania gładkiej konsystencji. Na dnie słoiczka ułóż pokruszone herbatniki, następnie dodaj warstwę musu jabłkowego. Posyp cynamonem oraz płatkami migdałowymi.

Mus czekoladowy z awokado

  • Składniki: 2 dojrzałe awokado, 1/2 szklanki kakao w proszku, 1/4 szklanki miodu lub syropu klonowego, 1/4 szklanki mleka, 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego.
  • Przygotowanie: awokado przekrój na pół, usuń pestki i wydrąż miąższ. Umieść wszystkie składniki w kielichu blendera. Blenduj do uzyskania gładkiej, kremowej konsystencji. Przełóż do miseczek i schłódź w lodówce przez co najmniej 30 minut przed podaniem.

Deser z mascarpone

  • Składniki: 250 g serka mascarpone, 200 g świeżych owoców (np. truskawek, malin, borówek), 2 łyżki cukru pudru, 1 łyżeczka ekstraktu waniliowego.
  • Przygotowanie: w kielichu blendera umieść serek mascarpone, cukier puder i ekstrakt waniliowy. Blenduj do uzyskania gładkiej masy. W osobnej misce zblenduj owoce na purée. W wysokich szklankach układaj warstwami masę mascarpone i purée owocowe.

Do przygotowania deserów polecamy również blendery wielofunkcyjne z dodatkowymi nakładkami i wymiennymi akcesoriami, takimi jak ubijaczki lub malaksery.

Porady dotyczące korzystania z blendera kielichowego

Masz już pomysły na desery i przekąski, które można przygotować w blenderze kielichowym. Teraz kilka przydatnych wskazówek, dzięki którym jeszcze przyjemniej będzie Ci się korzystało z tego sprzętu.

Po każdym użyciu przepłucz kielich ciepłą wodą, żeby nie zaschły w nim resztki jedzenia. Możesz go wyczyścić jeszcze wygodniej: napełnij kielich ciepłą wodą, dodaj kilka kropel płynu do naczyń i włącz miksowanie na 30 sekund. Wylej zawartość i opłucz naczynie. A jak czyścić ostrza? Uważaj na ich ostre krawędzie i myj je pod bieżącą wodą, usuwając z nich resztki jedzenia za pomocą szczotki do mycia naczyń lub szczotki do butelek (dociera w trudno dostępne miejsca).

Triki na idealną konsystencję dań z blendera

To, czego nie zmiksujesz za pomocą blendera ręcznego, możesz dodać do blendera kielichowego i bez większych problemów zblendować składniki na gładką masę. By otrzymać jak najbardziej aksamitną i pozbawioną grudek konsystencję sosów, past i deserów, zastosuj poniższe triki:

Płyny dodawaj stopniowo: zacznij od mniejszej ilości płynu i zwiększaj jego ilość w trakcie blendowania, aż osiągniesz pożądaną konsystencję.

Pilnuj kolejności składników: najpierw wlej płyn, potem włóż miękkie składniki, a na końcu twardsze (np. orzechy). Dzięki temu blender będzie działał sprawniej.

Stosuj pulsacyjne blendowanie: używaj trybu pulsacyjnego, by lepiej rozdrobnić składniki, zwłaszcza twarde produkty, takie jak lód czy zamrożone owoce.

Rób krótkie przerwy: przy dłuższym blendowaniu rób krótkie przerwy, by nie przegrzać silnika.

Eksperymentuj!

Każdy blender kielichowy działa nieco inaczej, więc warto testować różne ustawienia, by znaleźć te najlepsze do przyrządzania swoich przepisów.

Pamiętaj o tym, że liczne przepisy na soki z blendera kielichowego, smoothie czy też zupy kremy znajdziesz w sieci, ale to tylko baza, którą możesz modyfikować do woli. Tradycyjny koktajl truskawkowy smakuje wyśmienicie i zastępuje niejeden słodycz, ale z blenderem kielichowym zrobisz znacznie więcej! Proste i smaczne przepisy nie tylko zaspokoją Twój apetyt na „słodkie”, ale też urozmaicą Twoją dietę i uzupełnią ją o wartościowe białko, kwasy tłuszczowe i witaminy.